Hàng năm, số bệnh nhân bị các tai biến nguy hiểm của cao huyết áp dẫn đến tử vong, như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim có xu hướng ngày càng tăng. Tổ chức Y tế Thế giới đã khuyến cáo rằng: Tăng huyết áp là một căn bệnh giết người hàng loạt.
Thực tế có nhiều phương pháp phòng ngừa và điều trị cao huyết áp như dùng thuốc, điều chỉnh hành vi lối sống... Trong Ðông y có nhiều cách điều trị căn bệnh cao huyết áp như châm cứu, bấm huyệt, dùng thuốc, khí công... Và còn có một phương pháp ai cũng có thể tự áp dụng được - đó là đắp thuốc vào huyệt Dũng tuyền - phương pháp điều trị cao huyết áp đơn giản, dễ làm.
Phương huyệt giảm huyết áp chủ yếu là Dũng tuyền
Phương huyệt chủ yếu là huyệt Dũng tuyền (còn gọi là địa xung, quệ tâm, quyết tâm, địa cù...).
Theo y học cổ truyền phương Ðông, Dũng tuyền là huyệt thuộc kinh túc thiếu âm thận (ý nói là sự khởi nguồn của kinh khí), và là một trong tam tài (Thiên - Ðịa - Nhân). Trong đó Dũng tuyền là Địa; Đản trung là Nhân; Bách hội là Thiên, vị trí nằm ở giữa lòng bàn chân.
Huyệt Dũng tuyền xác định ở vị trí 1/3 trước của đường thẳng đi dọc qua gan bàn chân. Huyệt có tác dụng kích thích, nâng cao chính khí của thận tạng. Thường được chỉ định chữa các bệnh như trúng phong (tai biến mạch máu não), cao huyết áp, mất ngủ, động kinh, bệnh tâm thần, nhức đỉnh đầu...
Kinh nghiệm của tiền nhân cho thấy có thể ôn châm, hoặc cứu huyệt vị này và phối hợp với một số các huyệt khác để nâng cao hiệu quả chữa bệnh.
Phương thuốc chủ yếu
Thường dùng quả chín hay phơi khô của cây Ngô Thù du (Eyodia rutaearpa (Juss) Benth) để làm thuốc.
Thù du mọc ở nhiều nơi bên Trung Quốc, nhưng mọc ở đất Ngô thì tốt hơn - nên người xưa gọi là Ngô Thù du để phân biệt Thù du có ở các địa phương khác. Việt Nam hiện còn phải nhập vị thuốc này.
Nhưng theo GS. Ðỗ Tất Lợi thì Thù du đã được phát hiện ở vùng núi cao Hà Giang của Việt Nam, đồng bào gọi là cây Xà lạp, dùng chữa đau bụng, nóng sốt...
Theo y học hiện đại, Ngô Thù du có chứa những hoạt chất như tinh dầu và một số alkaloid như evodiamin, rutacaecacpin, wuchuyin... Chất rutacaecacpin khi bị phân giải sẽ cho rutamin có cấu trúc hóa học là indol etylamin (Ðỗ Tất Lợi). Tác dụng sinh học trên tim mạch đã được chứng minh có tác động đến huyết áp.
Vị thuốc Ngô Thù du có thể dễ dàng tìm mua tại các cửa hàng thuốc Bắc. Giá khá hợp lý và có thể chấp nhận được cho một liệu trình điều trị.
Cách đắp thuốc
Kinh nghiệm thực tiễn cho thấy, sau khi đắp thuốc 12-24 giờ, huyết áp bắt đầu hạ xuống, các dấu hiệu trực giác của người bệnh giảm nhẹ. Bệnh nhẹ đắp 1 lần, bệnh nặng đắp 2-3 lần là có hiệu quả giảm huyết áp rõ rệt. Ðây là một phương pháp đơn giản, bệnh nhân có thể tự áp dụng dễ dàng.
Trong thực tiễn lâm sàng, đắp thuốc vào huyệt Dũng tuyền cho hiệu quả tốt, có tác dụng làm hạ huyết áp một cách căn bản. Nhưng bệnh nhân vừa đắp thuốc, vừa phải phối hợp với các phương pháp điều trị khác để nâng cao hiệu quả. Cần chú ý theo dõi huyết áp thường xuyên trong suốt quá trình trị liệu...
Nếu sau khi đắp thuốc vài ngày, huyết áp chưa hạ được đến mức an toàn thì nên phối hợp thêm các phương pháp khác như dùng thuốc Ðông y dưới dạng thuốc sắc, châm cứu, bấm huyệt. Nếu cần thiết, vẫn nên dùng các thuốc Tây y để đạt được mục tiêu trước mắt.