Nói đến tiền đình, phần lớn người dân lầm tưởng hệ thống này nằm trong… não mà ít biết thực chất hệ thống này nằm trong tai. Tiền đình nằm sâu bên trong tai, cấu tạo gồm các ống bán khuyên và hệ thống túi. Chúng giúp cảm thụ không gian và gia tốc thông qua các nội dịch và thạch nhĩ bên trong. Tiền đình “kết thân” với hệ thống não, hệ thống thần kinh thực vật và đặc biệt là mắt để duy trì trạng thái cân bằng cho cơ thể.
Chóng mặt có rất nhiều lý do khác nhau, không chỉ có nguyên nhân tiền đình bị rối loạn. Tuy nhiên, vì đây là một nguyên nhân khá phổ biến nên nhiều chuyên gia y tế thường ưu tiên xác định căn nguyên này và đưa ra nhiều lời khuyên, biện pháp chữa trị hữu ích.
Một trong những biện pháp đó là… tập thể dục cho tiền đình. Nghe có vẻ lạ vì nói đến thể dục là nói đến tập tay, tập chân, tập eo, tập bụng…, chẳng ai đi luyện tập cho tiền đình cả. Nhưng sự thật là có và ngày càng cấp thiết vì nhịp độ cuộc sống ngày nay quá quay cuồng, đặc biệt ở những đô thị lớn. Mật độ giao thông ngày càng lớn với đa hướng di chuyến, tốc độ di chuyển ngày càng cao, di chuyển bằng thang máy lên xuống nhanh, ban ngày mắt làm việc với màn hình máy tính, ban đêm mắt phải điều tiết liên tục khi gặp nhiều ánh điện nhấp nháy loạn xạ từ các bảng hiệu bên đường… Tất cả tạo lên cho tiền đình một áp lực ngày càng khủng khiếp, khiến chóng mặt như một căn bệnh thời đại mà bác sĩ nào cũng nghe bệnh nhân than khi thăm khám định kỳ hay đột xuất.
Vậy phải luyện tập tiền đình thế nào? Đối với người lớn, luyện tập thể dục những môn như yoga, thể dục nhịp điệu, vũ đạo, võ thuật hay các môn xà đơn, xà kép đều giúp cho hệ thống thần kinh và cơ bắp phối hợp nhịp nhàng để ngăn chóng mặt. Minh chứng cho việc luyện tập này là các vũ công ba lê hay các phi công, hệ thống tiền đình cực tốt do luyện tập thường xuyên giúp họ gần như không cảm thấy chóng mặt, cảm nhận chuyển động và không gian tốt hơn người bình thường rất nhiều.
Đối với người đã có tuổi, bài tập hiệu quả nhất được cho là rủ nhau ra công viên tập… Thái Cực Quyền hoặc nghe các bác sĩ hướng dẫn tập các liệu pháp như EPLEY… Không chỉ người lớn và người già, tập luyện tiền đình còn có thể tiến hành từ bé. Với trẻ sơ sinh, khi đu võng hoặc đu tay, người lớn có thể đu đưa với nhịp độ và biên độ thay đổi giúp trẻ quen dần với gia tốc và vị trí đầu trong không gian. Với trẻ lớn hơn một chút, các trò như ngựa gỗ, đánh đu, đu quay, cầu tuột, nhảy lò cò cải thiện khả năng giữ thăng bằng rất tốt cho trẻ. Trẻ lớn hơn nữa và người lớn có thể chơi trượt pa tanh, bơi hay chạy xe đạp…
Các chuyên gia về tiền đình cũng lưu ý, dù các bài thể dục cho tiền đình phát huy nhiều tác dụng nhưng vẫn không thể tránh hệ thống này lão hóa theo thời gian. Những nghiên cứu giải phẫu đã khẳng định rằng, từ 55 tuổi, số lượng tế bào thần kinh trong tiền đình và lưu lượng máu đến tai trong sẽ bắt đầu giảm dần. Dù có chăm chỉ luyện tập tiền đình, người có tuổi cũng nên chủ động vận động nhẹ nhàng, chậm rãi để tránh những té ngã do chóng mặt.
Người bị chóng mặt cũng có thể được bác sĩ tư vấn sử dụng dược chất Acetyl-DL-Laucine (sản xuất tại Pháp) để cắt cơn chóng mặt. Người bệnh nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng và tham vấn đầy đủ từ bác sĩ, dược sĩ khi uống bất kỳ loại thuốc hay áp dụng liệu pháp chữa trị chóng mặt nào.
