Opiod là loại thuốc gây tử vong hàng đầu.

Các thuốc gây tử vong hàng đầu

Một báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho thấy: Có 41.340 ca tử vong do dùng thuốc quá liều trong năm 2011 và con số này tăng lên 63.632 trong năm 2016.

Mặc dù oxycodone (một loại opioid) là loại thuốc được trích dẫn nhiều nhất trong hồ sơ tử vong do dùng quá liều vào năm 2011, nhưng heroin lại chiếm vị trí đầu tiên từ năm 2012 đến 2015.

Câu chuyện xung quanh fentanyl có thể còn rắc rối hơn nữa. Tỷ lệ tử vong do quá liều liên quan đến fentanyl hoặc dẫn chất của nó đã tăng gấp đôi qua mỗi năm, cuối cùng nó trở thành loại thuốc được nhắc đến nhiều nhất. Trong năm 2016, 29% các trường hợp tử vong do quá liều đều liên quan đến fentanyl.

Ngoài ra, các thuốc chứa cocaine là loại thuốc đứng thứ 2 hoặc thứ 3 gây tử vong do quá liều được ghi nhận trong toàn bộ thời gian nghiên cứu.

Danh sách 10 loại thuốc được nhắc đến nhiều nhất, theo CDC Mỹ, bao gồm các opioid (methadone, morphine và hydrocodone); các benzos (alprazolam) và diazepam; chất kích thích thần kinh (methamphetamine)...

Trong tất cả 10 loại thuốc, chỉ có methadone có liên quan đến tỷ lệ tử vong do quá liều có tỉ lệ giảm dần. Dù thứ hạng của các thuốc thay đổi từ năm này sang năm khác, nhưng 10 loại thuốc hàng đầu dẫn đến tử vong do dùng quá liều vẫn không thay đổi trong suốt những năm qua.

Tử vong do quá liều thuốc fetanyl đã tăng gấp đôi qua mỗi năm.

Ngoài 10 loại thuốc hàng đầu liên quan đến tử vong do quá liều, các loại thuốc giữ thứ hạng 11 đến 15 trong suốt 6 năm nghiên cứu bao gồm: Diphenhydramine, acetaminophen, citalopram, carisoprodol, oxymorphone, tramadol, amitriptyline, clonaz.

Hồi chuông cảnh báo việc sử dụng quá liều thuốc

Theo Trung tâm thống kê y tế quốc gia Hoa Kỳ (NCHS), các loại thuốc đặc biệt thường được sử dụng có thể gây ra tử vong nếu dùng quá liều và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc báo cáo đầy đủ và chính xác các trường hợp tử vong.

Một báo cáo của NCHS cho thấy tỷ lệ tử vong do dùng thuốc quá liều ở Mỹ trong vòng 17 năm đã tăng đáng kể, từ 6,1/100.000 dân đến 19,8/100.000.

Lưu ý từ các nhà điều tra cho biết, mặc dù một số nghiên cứu trước đây về quá liều thuốc sử dụng thông tin từ Hệ thống thống kê sinh - tử quốc gia (NVSS-M), nhưng các dữ liệu này được mã hóa bằng hệ thống Phân loại quốc tế về bệnh tật lần thứ mười (ICD-10). Các mã ICD-10 này tập trung vào các nhóm thuốc hơn là các loại thuốc riêng lẻ.

Để trả lời cho vấn đề này, NCHS và Cơ quan quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã hợp tác phát triển các phương pháp cho phép tìm kiếm các ca tử vong được ghi nhận, nhằm xác định các loại thuốc cụ thể và các chất khác nhau có nguy cơ gây tử vong nếu dùng quá liều. Đồng thời tìm kiếm các thuật ngữ theo ngữ cảnh để xác định sự liên quan của thuốc hoặc chế phẩm dẫn đến cái chết.

Ds. Nguyễn Mạnh Hùng

Nguồn: Suckhoedoisong.vn