Do thuốc corticoid có tác dụng giảm nhanh triệu chứng nên nhiều người đã lạm dụng khi dùng điều trị viêm mũi dị ứng. Hậu quả là có thể gây ra các tác dụng không mong muốn nguy hiểm.
1. Vai trò của corticoid trong trị viêm mũi dị ứng
DS. Phạm Thị Quỳnh Như (Bệnh viện Trung ương Huế) cho hay, thuốc corticoid là một lựa chọn phổ biến dùng trong điều trị viêm mũi dị ứng, do có tác dụng làm giảm tình trạng viêm của niêm mạc mũi và cải thiện bệnh lý niêm mạc nhờ cơ chế kháng viêm.
Thông thường, để trị viêm mũi dị ứng thuốc có chứa corticoid được sử dụng ở 2 dạng: Dạng uống và dạng xịt.
Corticoid dạng uống: Thường được dùng điều trị đợt viêm mũi dị ứng nghiêm trọng. Các thuốc thường dùng là prednisolone hoặc methylpred. Tùy theo từng trường hợp mà bác sĩ chỉ định một đợt ngắn thuốc viên corticoid kéo dài từ 5 – 10 ngày.
Corticoid dạng xịt: Thuốc xịt mũi có chứa corticoid được dùng trong điều trị các trường hợp viêm mũi dị ứng từ trung bình tới nặng, khi bệnh nhân có các triệu chứng tắc nghẽn mũi, polyp mũi.
Một số thuốc corticoid dạng xịt: Beclomethasone, budesonide,fluticasone... Các thuốc này cũng có thể dùng trong điều trị viêm mũi dị ứng theo mùa.
Rất nhiều người cứ "sụt sịt" là lại dùng các thuốc chứa corticoid. Tình trạng lạm dụng thuốc này dẫn đến hậu quả là bệnh nhân có thể khỏi nhanh, nhưng lại có thể mắc thêm một số bệnh khác do tác dụng phụ của việc sử dụng thuốc trong thời gian dài, liều cao, không giảm liều trước khi ngừng dùng…
Viêm mũi dị ứng khiến người bệnh hắt hơi, sổ mũi, ngạt mũi….
Có thể dùng loại thuốc kết hợp corticoid và kháng histamine. Việc kết hợp này hiệu quả có thể cao hơn so với việc dùng đơn thuần 1 thuốc, đặc biệt là khi tái phát. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng thuốc phối hợp dạng xịt. Không nên dùng các thuốc corticoid dạng xịt với thuốc kháng histamin thế hệ 2 dạng uống, nguyên nhân là việc kết hợp này có thể gây nhiều tác dụng phụ hơn trong khi đó hiệu quả thì không cao hơn.
Lưu ý: Thận trọng dùng thuốc cho trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú. Với từng trường hợp bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định cách dùng thuốc và liều lượng phù hợp.
2. Cảnh báo lạm dụng thuốc corticoid
Thuốc corticoid dạng xịt rất dễ sử dụng, dễ xâm nhập vào khoang mũi, niêm mạc mũi xoang, nên thuốc có tác dụng nhanh và kéo dài. Thuốc xịt mũi cũng ít gây ra tác dụng phụ hơn so với đường uống.
Tuy nhiên, BS. Đặng Xuân Thắng (Trường đại học Duy Tân, Đại học Đà Nẵng) cho hay, hiện nay, nhiều người vì thấy tác dụng của thuốc nhanh chóng nên cứ "sụt sịt" là lại dùng loại thuốc có chứa corticoid này. Tình trạng lạm dụng thuốc này dẫn đến hậu quả là bệnh nhân khỏi thì có khỏi nhưng lại có thể mắc thêm một số bệnh khác do tác dụng phụ của việc sử dụng trong thời gian dài, liều cao, không giảm liều trước khi ngừng dùng… gây ra:
Tại chỗ: Bệnh nhân có thể bị kích ứng niêm mạc mũi, chảy máu cam hay có vết máu trong chất tiết của mũi, khô, teo niêm mạc mũi, thậm chí loét vách mũi.
Toàn thân:Dùng thuốc chứa corticoid xịt mũi kéo dài có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng ở trẻ em. Ngoài ra, thuốc cũng có thể gây loãng xương, tăng nhãn áp hay đục thủy tinh thể...
Thuốc corticoid dạng xịt mũi có thể gây những tác dụng phụ không mong muốn nếu lạm dụng…
3. Sử dụng thuốc chứa corticoid sao cho an toàn?
Để tránh gặp tác dụng không mong muốn của thuốc có chứa corticoid trong điều trị viêm mũi dị ứng, theo BS. Đặng Xuân Thắng người bệnh cần thực hiện:
- Có thể sử dụng nước muối sinh lý 0,9% hoặc nước muối biển dạng phun sương để rửa mũi hàng ngày.
- Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.
- Tuân thủ đúng hướng dẫn dùng thuốc của bác sĩ: Liều dùng, thời gian dùng…
- Tuyệt đối không tự ý ngừng dùng thuốc.
- Trong thời gian sử dụng thuốc, nếu có triệu chứng bất thường cần báo ngay cho bác sĩ để có hướng xử lý kịp thời.
Nguồn: https://suckhoedoisong.vn//lam-dung-corticoid-tri-viem-mui-di-ung-co-the-lam-tram-trong-benh-va-gay-nhieu-bien-chung-nguy-hiem-169220519231014982.htm
