Nghiên cứu mới cho thấy ngủ ngáy, khịt mũi, trằn trọc, tỉnh đêm, ngủ quá ít hoặc quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Nghiên cứu do tiến sĩ Christine McCarthy và các đồng nghiệp tại Đại học Galway thực hiện, xuất bản trên tạp chí Thần kinh học ngày 5/4. "Nếu ai đó gặp nhiều vấn đề về giấc ngủ, họ sẽ đối mặt với khả năng đột quỵ cao hơn so với người không gặp vấn đề tương tự", bà McCarthy nói.
Tiến sĩ Phyllis Zee, giám đốc Trung tâm Sinh học và Giấc ngủ, cũng chia sẻ giấc ngủ ngắn, rời rạc và các hội chứng như ngưng thở khi ngủ ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, huyết áp. Các yếu tố đó tạo điều kiện cho chứng viêm phát triển, dễ dẫn đến đột quỵ.
"Ngủ không sâu có thể làm giảm huyết áp tự nhiên, thường xảy ra vào ban đêm, góp phần làm tăng huyết áp vào ban ngày. Đây là yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ và bệnh tim mạch", tiến sĩ Zee nói.
Để thực hiện nghiên cứu, các nhà khoa học đã phân tích dữ liệu sức khỏe của hơn 4.500 người tham gia Interstroke - một dự án quốc tế về các bệnh nhân đột quỵ. Họ ghi nhận gần 1.800 tình nguyện viên bị đột quỵ do thiếu máu cục bộ - xảy ra khi cục máu đông chặn động mạch não. 439 người khác bị xuất huyết nội sọ - hiện tượng động mạch hoặc tĩnh mạch trong não bị vỡ, gây chảy máu vào mô não.
Tình nguyện viên sau đó được đối chiếu theo độ tuổi và giới tính với những người không có tiền sử đột quỵ. Cả hai nhóm đều phải trả lời các câu hỏi về chất lượng giấc ngủ và thói quen hàng ngày.
Kết quả cho thấy trung bình những người ngủ ít hơn 5 tiếng mỗi đêm có nguy cơ đột quỵ cao gấp ba lần so với người ngủ đủ 7 tiếng - mức khuyến nghị tối thiểu ở người trưởng thành. Mặt khác, người ngủ hơn 9 tiếng một đêm có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp đôi.
Các nhà khoa học cho biết kết quả này vẫn đúng sau khi đã loại trừ các yếu tố dẫn đến đột quỵ khác như trầm cảm, lạm dụng rượu, hút thuốc và thiếu hoạt động thể chất.
Đặc biệt, người mắc chứng ngưng thở khi ngủ có nguy cơ đột quỵ cao gấp ba lần. Ngáy hoặc khịt mũi cũng rất nguy hiểm, bởi chúng đều là dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ nếu không được điều trị. Người ngủ ngáy có khả năng đột quỵ cao gần gấp ba lần so với người không ngáy.
Ngủ trưa quá lâu cũng là yếu tố dẫn đến đột quỵ. Theo nghiên cứu, người ngủ trưa trung bình hơn một tiếng có nguy cơ đột quỵ cao hơn 88% so với những người không ngủ. Tuy nhiên, việc ngủ trưa dưới một giờ không gây hại.
Theo Kristen Knutson, phó giáo sư về thần kinh học và y tế dự phòng tại Đại học Northwester, các phát hiện mới phù hợp với nghiên cứu trước đây, về mối quan hệ giữa giấc ngủ kém với tình trạng cao huyết áp, suy giảm chức năng mạch máu. Đây vốn là những yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ.
Trong nghiên cứu khác, các nhà khoa học cũng xác định ngủ không sâu có thể dẫn đến các bệnh như tiểu đường, tim mạch và suy giảm trí nhớ.
Tuy nhiên, theo tiến sĩ Andrew Freeman, giám đốc Trung tâm Phòng ngừa và Chăm sóc sức khỏe Tim mạch tại National Jewish Health, nghiên cứu còn một số điểm hạn chế. Cụ thể, công trình đang chỉ ra mối liên hệ giữa các vấn đề giấc ngủ và đột quỵ, chứ không phải nguyên nhân trực tiếp gây đột quỵ.
Để phòng ngừa, các chuyên gia khuyên mọi người thực hành các kỹ thuật như thiền, chánh niệm, không xem tivi, điện thoại trước ngủ hai giờ; tập thể dục và ăn uống lành mạnh.
Người dân nên ngủ đều đặn từ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm, đi ngủ và thức dậy cùng thời điểm mỗi ngày, kể cả cuối tuần. Thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên vào ban ngày và buổi chiều có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Nguồn: VnExpress