Nước Mỹ và nhiều quốc gia đang chứng kiến tỷ lệ trẻ mắc Covid-19 phải nhập viện, tử vong tăng cao. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để tìm ra nguyên nhân.
Mười tám tháng sau đại dịch Covid-19, biến chủng Delta đang khiến mục tiêu “Zero Covid” của nhiều nước sụp đổ. Ở giai đoạn đầu, trẻ em là nhóm ít mắc bệnh và hiếm khi phải nhập viện vì Covid-19. Song, điều này đang dần thay đổi.
Tỷ lệ trẻ mắc bệnh nặng tăng cao
Theo ABC News, từ tháng 7, số bệnh nhi Covid-19 ở Mỹ đã tăng khoảng 240%. Độ tuổi của các bệnh nhi tử vong ngày càng giảm. Trường hợp trẻ sơ sinh đầu tiên tử vong vì Covid-19 tại Mỹ được báo cáo ở quận Cam vào ngày 13/9. Nhiều nơi khác ở quốc gia này cũng ghi nhận trẻ nhỏ tử vong khi nhiễm nCoV - điều từng được xem là gần như không xảy ra ở thời điểm đầu đại dịch.
Theo USA Today, trước khi biến chủng Delta bao vây nước Mỹ, gần như tất cả trẻ em mắc Covid-19 đều không có diễn biến nặng. Điều này cũng chưa thể lý giải, bởi trẻ em có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên vốn là nhóm dễ tổn thương trước virus.
Hiện tại, không có bằng chứng cho thấy biến chủng Delta gây bệnh nặng hơn. Song, virus này có khả năng lây lan nhanh, khiến trẻ em phải nhập viện vì Covid-19 tăng cao, nhất là những nơi có tỷ lệ bao phủ vaccine thấp.
Theo thống kê của Học viện Nhi khoa Mỹ, gần 30% ca nhiễm mới trong tuần đầu tháng 9 ở nước này là trẻ em (243.000 F0). Tổng số trẻ dưới 18 tuổi mắc Covid-19 tại Mỹ là 5,3 triệu ca, ít nhất 534 trường hợp tử vong. Gần một nửa số trẻ em nhập viện vì Covid-19 không mắc bệnh lý tiềm ẩn.
Ngày càng nhiều nước báo cáo về tình trạng trẻ mắc Covid-19 tử vong. Ảnh: Freepik.
Tại châu Á, vào tháng 7, Indonesia ghi nhận trên 100 trẻ em tử vong mỗi tuần vì Covid-19, tỷ lệ cao nhất thế giới theo New York Times. Trên 800 trẻ em dưới 18 tuổi ở Indonesia đã tử vong vì nCoV kể từ khi đại dịch bùng phát, chiếm tỷ lệ khoảng 1%, phần lớn tập trung trong tháng 7.
Indonesia đã ghi nhận tổng số hơn 3,2 triệu ca mắc, trong đó tỷ lệ mắc ở trẻ 0-5 tuổi là 2,9%; 6-18 tuổi là 9,9%. Theo thống kê của UNICEF, số trẻ em tử vong do Covid-19 tại 78 quốc gia là 8.700, chiếm tỷ lệ 0,3%.
Sự gia tăng các ca tử vong vì Covid-19 là trẻ em khiến giới nghiên cứu đặt ra câu hỏi cấp thiết. Đó là điều gì đã bảo vệ hầu hết trẻ em khỏi bị bệnh nặng? Tại sao sự bảo vệ đó đang có xu hướng giảm sút? Lý do nhiều trẻ không miễn dịch được với nCoV là gì?
“Đây là một câu hỏi cấp bách và phức tạp”, TS Bill Kapogiannis, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Viện Phát triển Con người và Sức khỏe Trẻ em Quốc gia Eunice Kennedy Shriver, nhận định. Ông Kapogiannis cho hay quan chức y tế đang tìm mọi cách để lý giải điều này. Nhưng câu trả lời không dễ dàng.
Câu hỏi còn bỏ ngỏ
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra hệ miễn dịch bẩm sinh của trẻ thường ngăn chặn lây nhiễm nCoV từ sớm, tiêu diệt virus và không cho chúng nhân lên. Song, không phải tất cả trẻ em đều được bảo vệ trước Covid-19.
Cơ thể trẻ sơ sinh chưa có đủ thời gian phát triển để hoàn thiện hệ miễn dịch. Theo ông Roland Eils, chuyên gia tại Viện Y tế Berlin (Đức), ngay cả những đứa trẻ biết đi cũng chưa chắc đạt được phản ứng miễn dịch đủ mạnh trước Covid-19.
Tại Bệnh viện Nhi đồng New Orleans, Mỹ, 50% F0 dưới 4 tuổi. Đại diện bệnh viện, TS Mark Kline, cho hay họ từng điều trị cho những trẻ mới 7, 9 tuần tuổi nhưng đã phải hồi sức cấp cứu, thở máy vì Covid19. Một số trẻ 3 tháng tuổi nhưng cần được can thiệp ECMO.
Ngay cả trẻ hoàn toàn bình thường cũng có nguy cơ tử vong vì Covid-19. Song, các nghiên cứu phát hiện 30-70% trẻ em nhập viện vì Covid-19 có các bệnh lý tiềm ẩn như hội chứng Down, béo phì, phổi, tiểu đường, thiếu hụt miễn dịch. Trẻ sinh non, ung thư cũng có nguy cơ nguy cơ mắc bệnh, trở nặng cao hơn.
Khi nhiều trẻ nhỏ chưa được tiêm vaccine Covid-19, biện pháp giữ an toàn cho các bé là đeo khẩu trang, sát khuẩn tay và hạn chế tới những nơi đông người. Ảnh: iStock.
Tiến sĩ Mary Taylor, chủ nhiệm khoa Nhi, Trung tâm Y tế Đại học Mississippi, cho biết điểm chung ở những trẻ em phải nhập viện khi mắc Covid-19 là hầu hết đều chưa tiêm vaccine.
“Không có cách nào để biết đứa trẻ nào mắc Covid-19 dạng nhẹ, bé nào sẽ diễn biến nặng, thậm chí tử vong”, vị chuyên gia chia sẻ.
Trong khi đó, một số nhà khoa học xác định đột biến gene có liên quan tình trạng trẻ mắc Covid-19 nghiêm trọng, song, tỷ lệ này rất hiếm gặp.
Giới chuyên gia đã có nhiều nghiên cứu tìm hiểu nguyên nhân một số F0 trưởng thành không thể chống lại Covid-19. Chẳng hạn, nó liên quan tình trạng kháng thể nhắm vào các tế bào khỏe mạnh thay vì virus. Một nghiên cứu hồi tháng 8 đăng trên tạp chí Science Immunology cho thấy đây là yếu tố góp phần gây ra 20% số ca tử vong ở F0.
Tình trạng nói trên rất hiếm gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên. Do đó, câu hỏi vì sao trẻ em vẫn bị bệnh nặng, tử vong khi mắc Covid-19 vẫn còn bỏ ngỏ.
Bên cạnh đó, trẻ em nhập viện vì Covid-19 còn gặp thêm chứng bệnh hiếm gặp nhưng đe dọa tính mạng là hội chứng viêm đa hệ (MIS-C). Hội chứng này thường gặp ở trẻ mắc Covid-19 dạng nhẹ hoặc không triệu chứng.
Song, chỉ sau một tháng, bệnh nhi bị buồn nôn, phát ban, sốt, tiêu chảy. Một số hình thành cục máu đông, huyết áp thấp đến mức báo động. Thống kê từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho thấy hơn 4.661 trẻ em đã được chẩn đoán mắc MIS-C. Trong đó, 41 trẻ tử vong.
Giới khoa học chưa thể trả lời chính xác nguyên nhân gây hội chứng MIS-C, song, nghiên cứu từ nhóm chuyên gia Massachusetts General và một số nhà khoa học khác xác định nCoV có thể rò rỉ từ ruột vào máu, gây phản ứng hệ thống khắp cơ thể.
TS Leigh Howard, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm ở trẻ em của Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt, nhận định còn quá sớm để kết luận trẻ em sống sót sau khi bị MIS-C có gặp vấn đề sức khỏe lâu dài hay không.
Một nghiên cứu đăng trên tạp chí The Lancet hồi tháng 8 cho thấy biến chủng Delta làm tăng gấp đôi nguy cơ nhập viện ở người lớn. Song, TS Anthony Fauci cho hay chưa thể xác định điều này có ảnh hưởng tương tự trẻ em không.
Để bảo vệ trẻ em, ông Fauci khuyến cáo phụ huynh nên tiêm phòng cho bản thân và trẻ từ 12 tuổi trở lên. Với trẻ nhỏ hơn, cách tốt nhất để giữ an toàn cho chúng là những người xung quanh đã được tiêm chủng, tuân thủ các biện pháp phòng dịch khác.
Nguồn: https://zingnews.vn/nhung-em-be-co-nguy-co-dien-bien-nang-khi-mac-covid-19-post1269210.html
